Surowce lecznicze: korzeń i kwiat mniszka, w dietetyce - liście.
Substancje lecznicze
Korzenie - trójterpeny, fitosterole, wielocukry, substancje żywicowe,substancje gorzkie,pektyny,aminy, witaminy: A, B1,B2 C, D,kwasy organiczne.Kwiaty są bogate w karotenoidy, flawonoidy , śladowe ilości olejku eterycznego, trójterpeny i cukry. W kwiatach znajduje się również substancja helenin, ma ona wpływ na lepsze widzenie w ciemności.
Liście mają zastosowanie w dietetyce.
Działanie
Korzenie mniszka pobudzają wątrobę do wytwarzania żółci i ułatwiają przepływ żółci do dwunastnicy, likwidują bowiem skurcze mięśni gładkich w przewodzie pokarmowym i drogach żółciowych.
Znoszą bóle w drogach moczowych, działają moczopędne, co sprzyja wydalaniu z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii. Mniszek jest więc korzystny w leczeniu i zapobieganiu powstawania złogów (zwłaszcza szczawianowych i fosforanowych) w drogach moczowych.
Substancje gorzkie z korzeni mniszka zwiększają wydzielanie soku żołądkowego, co ułatwia trawienie pokarmów. Uważa się, że mniszek obniża poziom cukru we krwi i jest cennym lekiem w przypadkach łagodnej cukrzycy w początkowych stadiach.
Kwiaty mniszka działają podobnie jak korzenie, ale wykazują jeszcze silniejsze działanie moczopędne i przeciwzapalne.
Liście mniszka są używane na sałatki w tzw. "kuracjach wiosennych".
Medycyna ludowa poleca napary z ziela mniszka jako lek na wysypki oraz na hemoroidy, zaś napary z kwiatów jako wykrztuśny.
Dawkowanie i użycie
Dla pobudzenia trawienia oraz jako tonik odżywczy dla wątroby i pęcherzyka żółciowego brać 3-5 gram suszonego korzenia lub 5-10ml nalewki sporządzonej z korzenia mniszka lekarskiego trzy razy dziennie. Na pobudzenie apetytu zalecane jest branie 4-10 gram suszonych liści mniszka lekarskiego, które następnie zalewamy gotująca wodą (250ml). Zaparzać przez 10-15 minut. Pić jako wywar. Można pić świeży sok sporządzony z liści w ilości 5-10ml trzy razy dziennie.
Garść kwiatów zalać szklanką wrzątku i odstawić na ok.15 min.,przecedzić.Pić dwa razy dziennie(można lekko osłodzić miodem) .
- LIŚCIE:
- ŚWIEŻE - Jako zioło oczyszczające dodawać do wiosennych sałatek. SOK - Wyciskać sok z liści kiedy potrzebujemy środek o działaniu moczopędnym. Brać 20ml soku, trzy razy dziennie. NAPAR - Mniej efektywny niż sok, napar z mniszka lekarskiego jest świetnym środkiem oczyszczającym z toksyn oraz jest stosowany na takie problemy jak skaza moczanowa lub egzema. NALEWKA - Często dodawana do leków na problemy z sercem w celu zapewnienia odpowiedniej ilości potasu.
- KORZEŃ:
- NALEWKA - Używać świeży korzeń mniszka lekarskiego na problemy takie jak skaza moczanowa, egzema, trądzik. Nalewka jest również przepisywana jako środek pobudzający w chorobach wątroby oraz na związane z tym zatwardzenia. WYWAR - Używać na te same problemy jak nalewkę.
Wino z mniszka
- 4 litry przegotowanej wody
- 4 szklanki kwiatów mniszka lekarskiego zerwanych około południa w słoneczny dzień
- 2 pomarańcze (bez soku)
- 2 cytryny (bez soku)
- 1.5 kg miodu (jeśli jest to możliwe miód z mniszka lekarskiego)
- 15g białych winnych drożdży, suszonych
