Lawenda lekarska - Lavendula vera D.C.

opis i zbiór

Lawenda jest rośliną wieloletnią, krzewinką, z rodziny wargowych.Cała roślinka, a szczególnie kwiaty odznaczają się pięknym zapachem.Dorasta do wysokości ok.75 cm.Dolne jej części są zdrewniałe , a górne są zielone.

Na szczytach zielonych pędów tworzą się kwiatostany w formie kłosków o barwie niebieskiej lub liliowej.

Korzeń lawendy jest silny, rozgałęziony, sięgający dość głęboko.

Lawenda jest rośliną owadopylną, miododajną i olejodajną. W Polsce lawenda jest traktowana jako roślina ozdobna, uprawiana chętnie w naszych ogródkach .
Dla mnie lawenda z mojego ogródka ma również duże znaczenie jako roślina lecznicza. W celach leczniczych używamy kwiatostanów lawendy.

Kwiatostany ścina się w pełni kwitnienia, ale przed przekwitnięciem pierwszych kwiatów.Wraz z szypułką suszymy kwiatostany w temperaturze do 30 stopni C, następnie wykrusza się kwiaty i przechowuje w szczelnych naczyniach szklanych, aby zachowały aromat.

Zastosowanie lecznicze i działanie

Kwiaty lawendy zawierają olejek eteryczny, będący mieszaniną wielu związków chemicznych, jak: kwasy organiczne, kumarynę, garbniki i antocyjany.

Związki czynne zawarte w kwiatach lawendy znoszą skurcze mięśni gładkich przewodu pokarmowego, przywracają prawidłową czynność skurczową jelit i dróg żółciowych, znoszą bóle i wzdęcia brzucha, kolki jelitowe, hamują nadmierny rozwój flory bakteryjnej w jelitach.

Kwiaty lawendy mogą być stosowane w zaburzeniach trawienia i przy braku łaknienia. Szczególnie są polecane dzieciom i osobom w podeszłym wieku.

Olejek lawendowy ma silne działanie bakteriobójcze i dlatego może być stosowany do inhalacji przy nieżytach górnych dróg oddechowych i przewlekłych nieżytach oskrzeli.

Lawenda ma również właściwości uspakajające i może być z powodzeniem stosowana w różnych postaciach nerwicy, w stanach nadmiernej pobudliwości nerwowej.

Olejek może być stosowany do wcierań przy nerwobólach, bólach stawowych, zapaleniu korzeni nerwowych.

Stosowanie

Przy zaburzeniach w trawieniu stosuje się napar - 1 lub 1 1/2 łyżki kwiatów zalewa się szklanką wrzątku i pije w 2-3 porcjach w ciągu dnia, po jedzeniu.

W nerwicy - pijemy napar rano i wieczorem po 1/2 szklanki.

Alkoholowe wyciągi z kwiatów lawendy mogą być stosowane do wcierań w bolące miejsca.

Lawenda razem z owocem kopru włoskiego, zielem tymianku, koszyczkami rumianku, liśćmi mięty - może wchodzić w skład mieszanek wiatropędnych.

W mieszankach uspakajających łączy się lawendę z zielem dziurawca, korzeniem kozłka, liśćmi melisy, owocami głogu.

Dynia olbrzymia (Cucurbita maxima Duch.)

opis i zbiór

Dynia należy do roślin jednorocznych, o łodygach pełzających lub wspinających się. Długość pędów dochodzi do 10 metrów. Liście są duże, pięcioklapowe. Kwiat jest lejkowaty, żółty do pomarańczowożółtego. Owoce osiągają średnicę do pół metra, są zielone, żółte lub pomarańczowe, o twardej skórce i mięsistym miąższu.

Dynia należy do najstarszych roślin uprawnych świata. Archeolodzy ustalili, że dynia uprawiana była 7000 lat przed naszą erą przez dawnych Indian zamieszkujących tereny obecnego Peru.
Pierwsze jej formy były znacznie mniejsze i zawierały więcej nasion. Obecnie istnieje ok. 100 odmian dyni, różniących się głównie wielkością, kształtem owoców, barwą, smakiem miąższu oraz plennością nasion.

Dynia może być wykorzystywana jako warzywo, roślina oleista, lecznicza, ozdobna i paszowa. Ja ze zrozumiałych względów skupię się na cechach leczniczych. Powinnam jeszcze coś napisać o zbiorze, ale to chyba oczywiste, że owoc trzymamy na działce do uzyskania olbrzymich rozmiarów owoców. Nie wiem do jakich rozmiarów urośnie moja dynia(w tym roku pierwszy raz mam dynie w swoim ogrodzie), ale obiecuję napisać i umieścić fotkę. W celach leczniczych wykorzystywany jest miąższ i nasiona.
skład chemiczny

Miąższ owoców dyni jest bogaty w cukry, pektyny, sole mineralne: potasu, wapnia, magnezu i żelaza. Ponadto zawiera witaminy B, C, PP i prowitaminę A. Szczególnie cenione są odmiany o pomarańczowym miąższu, które zawierają dużo karotenu (głównie α i β).

Nasiona zawierają białko, wielonienasycone kwasy tłuszczowe z grupy omega-3, delta-7-sterol, triterpeny, kwasy organiczne, witaminy z grupy B, witaminę C, selen i magnez. Ponadto nasiona zawierają duże ilości organicznie związanego cynku .
Działanie i stosowanie

Karoten zawarty w miąższu ma właściwości antyutleniające i inaktywujące wolne rodniki, co przeciwdziała nowotworom i chorobom układu krążenia.

W medycynie nasiona dyni wykorzystuje się w chorobach gruczołu krokowego (zapalenie prostaty, gruczolak prostaty) i pęcherza moczowego. Mają działanie moczopędne jak również mocne działanie przeciwrobacze.

Warto zaznaczyć, że nasiona dyni można stosować bez obawy działań ubocznych, co jest szczególnie ważne w leczeniu dzieci i osób starszych. Dawniej przy pomocy nasion dyni pozbywano się pasożytów takich jak:tasiemiec uzbrojony i nieuzbrojony, glisty, owsiki a nawet tęgoryjec dwunastniczy.
Co prawda w aptekach są bardzo silnie działające preparaty, ale może sposoby podane poniżej okażą się równie dobre.

Dla dorosłych: 150-250 g świeżych wyłuskanych nasion utrzeć z wodą na papkę, dodać łyżkę syropu owocowego. Zjadamy na czczo w 2 porcjach w odstępstwie 30 minut. Po 2 godzinach trzeba wypić 30 g oleju rycynowego. Kurację trzeba powtórzyć po 2-3 dniach.

Dla dzieci przygotowuje się tak samo przygotowany preparat, ale ilość nasion zmniejszamy do 30-100 g(zależnie od masy ciała).

Dynia jest polecana do spożywania osobom z nadciśnieniem tętniczym i zaburzeniami przemiany materii.

Działanie moczopędne dyni może być wykorzystywane w leczeniu obrzęków na tle niewydolności krążenia, w chorobach wątroby, nerek.

Owoce dyni znoszą zaparcia.